Kenzaburō Ōe - "Sprawa osobista"

Dawno nie było u  mnie nic o czytanych książkach. W ciągu ostatnich kilku miesięcy kilka pozycji przeczytałam, nie mam jednak czasu i zaparcia do pisania recenzji.
Na szczęście wyręcza mnie w tym mąż.

Dziś powieść japońskiego noblisty. Kontrowersyjna. Powieści nie znam, ale recenzja bardzo mi się podoba.
Zapraszam. :)


 Kenzaburō Ōe  - "Sprawa osobista"

Miała być powieść o przemianie znanej zapewne większości mężczyzn, którzy swoje pierwsze dziecko mają już odchowane. Rozprawa o emocjonalnym przejściu od początkowego lęku o bycie ojcem do realnego i świadomego bycia ojcem.

Lęk ten został przez autora podrasowany narodzinami dziecka upośledzonego wielką naroślą na czaszce (wodogłowie lub guz) i diagnozą, że dziecko umrze lub ewentualnie pozostanie przy życiu, ale jako warzywo. Bohater wpada więc w popłoch, a właściwie w panikę pomnożoną przez histerię i w związku z tym ucieka w: bijatyki, alkoholizm, wyuzdany seks z kochanką, a to wszystko raptem w ciągu kilku dni, podczas których żona i dziecko (odseparowani od siebie) spędzają czas w szpitalu. Ponadto, a nawet przede wszystkim, planuje wraz z personelem medycznym zabić własne dziecko przez zagłodzenie. Cała ta suma jego reakcji jest chorobliwie przerysowana przez autora. Jakby wykałaczka strugana siekierą.

Może dałoby się to jeszcze uratować, gdyby, w odpowiednich proporcjach do opisanej wyżej części, zaproponować wiarygodną przemianę, która zachodzi ostatecznie w świeżo upieczonym ojcu. Ta część książki powinna być jej trzonem, a paniczne reakcje jedynie wstępem do dalszych rozważań. Niestety autor tak się rozmiłował w perwersjach swojego bohatera, że zajęło mu to jakieś 99% pojemności dzieła. Młody tatuś, niczym Pomysłowy Dobromir, doznaje natychmiastowego olśnienia, którego katalizatorem jest pewien Bułgar z pobocznego, nonsensownego wątku, sprzedający mu kilka życiowych banałów rodem z hollywoodzkiego filmu. Zapala mu się ta magiczna lampka i jedzie do szpitala, aby odebrać dzieciaka zdumionemu niedoszłemu współsprawcy zbrodni, czyli rzeczonemu personelowi medycznemu. Całość tej przemiany typu Dr Jekyll and Mr Hyde zajmuje raptem kilka kartek. Zanim udręczony czytelnik doczeka jakiejś głębszej refleksji ze strony bohatera lub narratora, musi czytać napisy końcowe.

Nie pasuje mi również język książki. Jest napuszony w swoich formułach. Mam wrażenie, że autor obficie się pocił, wyciskając z siebie te różne porównania, metafory i refleksje. Duszno mi było podczas czytania. Jest to, według mnie, styl przez rozdęte "S".

Reasumując, ciekawemu pomysłowi (a są inne?) brakuje: subtelności - w miejsce topornego przerysowania; odpowiednich proporcji wątków - w miejsce ciągłej fascynacji perwersją; wiarygodności decyzji i zachowań - w miejsce błyskawicznego hokus-pokus; więcej luzu - w miejsce nadęcia przy ruchach piórem.

Bardzo dziękuję za udział we wczorajszej dyskusji. Wasze uwagi bardzo się przydały.


A rok temu Za Moimi Drzwiami byliśmy wszyscy u fryzjera (klik). :)